Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres ngày 12/2 cho biết theo đánh giá tạm thời, chi phí để phục hồi và tái thiết trên khắp Dải Gaza là hơn 53 tỷ USD. Cụ thể, cần khoảng 15,2 tỷ USD để khôi phục nhà ở, do “hơn 60% nhà ở” đã bị phá hủy. Lĩnh vực thương mại và công nghiệp sẽ cần khoảng 6,9 tỷ USD. Y tế cũng cần con số tương đương.

Việc phục hồi ngành nông nghiệp sẽ tốn khoảng 4,2 tỷ USD, giao thông vận tải cần 2,9 tỷ USD, nước và vệ sinh 2,7 tỷ USD, giáo dục 2,6 tỷ USD.

Năm ngoái, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) đã ra báo cáo đánh giá việc xây dựng lại Gaza có thể mất ít nhất 5 năm.

“Ước tính của UNDP chưa tính đến tất cả cơ sở hạ tầng vật chất, chỉ tính nhà ở”, Rami Alazzeh, cán bộ phụ trách mảng kinh tế tại Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển, nói.

Theo Alazzeh, riêng việc dọn dẹp gạch đá đổ nát tốn ít nhất 1,2 tỷ USD, tương đương “hơn một nửa GDP của Gaza năm 2022”. Việc dọn dẹp sẽ khó khăn hơn bởi bom mìn chưa nổ, chất ô nhiễm và hàng nghìn xác chết. Một việc nữa cần làm là xây dựng lại cuộc sống cho người dân Gaza.

“Chiến tranh đẩy tỷ lệ thất nghiệp lên 90%”, Alazzeh cho biết. “Nguồn nhân lực bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trẻ em mất 16 tháng không đi học, người dân không được chăm sóc y tế trong một năm rưỡi”.

Chiến dịch của Israel tại Gaza đã khiến hơn 48.000 người thiệt mạng, hơn 110.000 người bị thương, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. Nhiều thi thể vẫn bị chôn vùi dưới 50 triệu tấn gạch đá đổ nát.

Hiện chưa có kế hoạch rõ ràng cho công cuộc tái thiết Gaza. Tổng thống Mỹ Trump gần đây nêu ý tưởng Mỹ kiểm soát Gaza, di dời khoảng hai triệu người Palestine tại dải đất sang các quốc gia Arab. Mỹ sẽ san phẳng mọi công trình tại đây để phát triển dải đất thành “Riviera của Trung Đông”, ám chỉ khu nghỉ dưỡng hạng sang ven Địa Trung Hải kéo dài từ Pháp tới Italy.

Israel hoan nghênh, gọi đây là “tư duy đột phá”. Nhưng các quốc gia trong khu vực như Ai Cập, Jordan, Arab Saudi, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Qatar, cũng như chính quyền Palestine và Liên đoàn Arab, đã ra tuyên bố chung bác bỏ mọi ý định di dời người dân Palestine khỏi lãnh thổ của họ. Khối Arab cảnh báo ý tưởng này sẽ làm ổn định tại khu vực sẽ bị đe dọa, gia tăng nguy cơ xung đột và làm lu mờ triển vọng hòa bình.

Hồng Hạnh (Theo Al Jazeera, Daily Star)